Η χρησιμότητα της συσκευής ελαιοπεριεκτικότητας

Ο ΑΣ Αγίου Στεφάνου, στο πλαίσιο του προγράμματος ΟΕΦ που υλοποιεί, πρόσφατα ολοκλήρωσε την προμήθεια μιας συσκευής ελαιοπεριεκτικότητας. Πρόκειται για μια σύγχρονη συσκευή η οποία έχει τη δυνατότητα μέσα σε μικρό χρόνο να δώσει με υψηλή αξιοπιστία πληροφορίες σχετικά με την περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι.

Τα τελευταία χρόνια η χρήση της συσκευής αυτής από τα ελαιουργεία έχει συνδεθεί με την εφαρμογή της κοινής άλεσης.  Ωστόσο μια σχετικά άγνωστη πτυχή της χρήσης της είναι ο προσδιορισμός του βέλτιστου χρόνου συγκομιδής.

Όλοι μας γνωρίζουμε ότι η συγκομιδή είναι καθοριστική για το εισόδημα του παραγωγού. Θέλουμε μεγάλη ποσότητα ελαιόκαρπου που να περιέχει πολύ λάδι, άριστων ποιοτικών χαρακτηριστικών (χημικών και οργανοληπτικών). Μέχρι τώρα οι παραγωγοί αποφάσιζαν το χρόνο έναρξης της συγκομιδής παρατηρώντας το χρώμα των καρπών και συνεκτιμώντας παράγοντες όπως ο καιρός (αν αναμένεται κακοκαιρία υπάρχει κίνδυνος καρπόπτωσης από τους ανέμους ή από την απότομη πτώση θερμοκρασίας όπως και αδυναμία συγκομιδής λόγω βροχόπτωσης) και τους ψεκασμούς που τυχόν είχαν προηγηθεί.

Πλέον έχουν τη δυνατότητα να προσδιορίσουν το χρόνο συγκομιδής βασιζόμενοι σε αξιόπιστες μετρήσεις τις οποίες μπορούν να έχουν μέσα σε λίγα λεπτά. Η μεγάλη αξία της εύρεσης του σωστού χρόνου έναρξης της συγκομιδής γίνεται εμφανής αν λάβουμε υπόψη μας τα εξής:

• Το ιδανικό στάδιο συγκομιδής δεν είναι το ίδιο σε όλα τα χωράφια. Κατά κανόνα οι καρποί στους ορεινούς ελαιώνες ωριμάζουν αργότερα συγκριτικά με τους πεδινούς λόγω χαμηλότερων θερμοκρασιών. Οι καρποί των δέντρων με μικρή παραγωγή ωριμάζουν πιο νωρίς από τους καρπούς των φορτωμένων δένδρων. Επίσης, η ωρίμανση του καρπού εξαρτάται από την έκθεση του χωραφιού στον ήλιο. Οι καρποί στους ελαιώνες με νότια έκθεση ωριμάζουν πιο γρήγορα από τους καρπούς ελαιώνων με βορινή έκθεση.
• Είναι πολύ σημαντικό να μην ανακατεύουμε καρπό διαφορετικής ποιότητας. Σε ένα χωράφι μπορεί τα δέντρα να έχουν άριστο καρπό, ενώ σε ένα άλλο ο καρπός να είναι υποβαθμισμένος λόγω έντονης προσβολής από δάκο. Αν ελαιοποιήσουμε μαζί την παραγωγή των δύο χωραφιών θα χάσουμε την ποιότητα του καλού χωραφιού και θα πάρουμε ελαιόλαδο ενδιάμεσης οξύτητας αλλά χαμηλής ποιότητας γιατί τα μειονεκτήματα του προσβεβλημένου καρπού θα παραμείνουν στο λάδι.
• Όταν τα δέντρα έχουν διψάσει πολύ το καλοκαίρι, οι καρποί μπορεί να αποκτήσουν ιώδες χρώμα και να φουσκώσουν με την απορρόφηση νερού αμέσως μετά τις πρώτες βροχές. Αυτή η αλλαγή δεν σημαίνει ότι έχουν ωριμάσει. Στην πραγματικότητα, η ελαιοπεριεκτικότητα τους είναι μικρή. Θα χρειαστεί να μεσολαβήσει ένα διάστημα λίγων εβδομάδων με ηλιοφάνεια για να συνεχιστεί η δημιουργία λαδιού και μετά να ξεκινήσει η συγκομιδή.

Πλέον οι παραγωγοί μας έχουν τη δυνατότητα φέρνοντας ένα μικρό δείγμα καρπού από οποιοδήποτε χωράφι του να μετρήσει πόσο λάδι έχει και στη συνέχεια να αποφασίσει πότε θα προχωρήσει στη συγκομιδή για να έχει τον άριστο συνδυασμό ποσότητας και ποιότητας ελαιολάδου.